Alzheimer xəstəliyi , demansın ən yaygın növü, mütərəqqi yaddaş itkisi , çətinlik zəkası, ünsiyyətdə azalma və ümumi qarışıqlıq və maneəsizlik ilə xarakterizə olunur . Bir neçə dərman preparatı xəstəliyi müalicə etmək üçün Qida və Dərman İdarəsi (FDA) tərəfindən təsdiqlənmişdir , lakin onların effektivliyi çox məhduddur.
Beləliklə, başqa nə edə bilərik? Alzheimer xəstəliyinə necə mübarizə verə bilərik?
Fiziki məşq və zehni fəaliyyətlə yanaşı, tədqiqat getdikcə daha çox pəhrizimizə baxır və demansın azalması riski ilə hansı qidalarla əlaqəli olduğunu soruşur.
Cavab? Fındıq , digərləri ilə birlikdə.
- Daha çox məlumat: Sizin demans riskinizi azaltmaq üçün yemək üçün 11 yemək
Araşdırma
Bu yaxınlarda tədqiqatçılar Alzheimer xəstəliyi şəklində verilmiş siçan istifadə edərək bir araşdırma aparıblar. Bu siçanlar yaddaş itkisi, məkan disorientasiyası, fiziki mühərrikin azalması, narahatlıq davranışları və öyrənmə qabiliyyətinin azaldılması - Alzheimer xəstəliyinin bütün əlamətlərini inkişaf etdirmişdir. Alzheimer ilə olan siçanlar üç qrupa bölündü; birinə tipik bir pəhriz verildi, ikinci qrupda isə 6% qoz olan bir pəhriz verildi, üçüncü qrup isə 9% qoz ilə bir pəhriz qidası verdi.
İnsanlar üçün nə qədərdir? Tədqiqatın müəlliflərinə görə, bu, təxminən 1-5 oza bərabər olardı. gündəlik olaraq bizim üçün qozun.
Siçanlar 4 aydan başlayaraq bu diyetlərlə qidalanırdılar və sonra təxminən 9-10 ay sonra sınaqdan keçirildi. Testlər arasında motor koordinasiyası, öyrənmə qabiliyyəti, yaddaş və narahatlıq davranışları daxildir.
- Daha ətraflı: Alzheimer xəstəliyi üçün hansı testlər üçün istifadə edilə bilər?
Nəticələr
6% və 9% qoz içərisində olan diyetlərlə qidalanan siçanlar sınaqdan keçirilmiş bütün sahələrdə əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşmışdır. 6 və 9% qoz yeyən siçanlar arasında fərq yox idi. Alzheimer xəstəliyi olan siçanlar bir çox sahələrdə vaxt keçdikcə azalıb və tədqiqatın sonunda qozun pəhrizini qidalandıran siçanlar Alzheimer xəstəliyinə malik olmayan siçovullara bənzəyirlər.
Araşdırma siçan istifadə edərək insanları deyil, siçan istifadə edərək aparıldığı halda, insan beyninin necə işlədiyini anlamaqda kömək edir. Siçanlarla bəzi tədqiqatlar insanlarda təkrarlanan və eyni nəticələr əldə etmişdir.
Fındıq üzrə digər işlər
Aşağıdakılar daxil olmaqla, qozun beyin funksiyasını necə təsir etdiyini müəyyən etmək üçün bir sıra digər tədqiqatlar aparılmışdır:
- Gənc sağlam kollec tələbələri 8 həftə müddətində bir fincan qozunun yarısını istehlak edildikdən sonra yaxşı nəticələr əldə edə bilmədi (nəticə çıxarmaq və ya nəticə çıxarmaq qabiliyyəti).
- Qoz yağı, siçovulların beynində hüceyrə ölümünə qarşı qorunma qabiliyyətini göstərdi.
- Qidalanan bir pəhriz qidalanan siçovulların sağlam biliyə mane ola biləcəyi beyinlərdə zülalların yığılmasını azaltma qabiliyyəti nümayiş etdirildi. Beyində artıq zülalların meydana gəlməsi Alzheimer xəstəliyinin əlamətlərindən biridir.
- Bir araşdırmada sümüklərin bilik qabiliyyətlərinə badem pastasının təsirini qiymətləndirdi. Səmərəliliyin verilməmiş siçanlarla müqayisədə badem badağından bəslənən heyvanlar üçün həm öyrənmə, həm də yaddaş yaxşılaşmışdır.
- Böyük, altı illik bir işdə, qoz yeyərək yaşlı yetkinlərdə yaxşı iş yaddaşına sahib idi.
- Digər bir araşdırma nəticəsində, uzun müddətli diyetlərdə daha çox qoz-fındıq olan qadınlar bilişsel testlərdə daha yüksək göstəricilər tapdılar. Araşdırmanın müəllifləri qeyd edirlər ki, fındıq yeyənlər və olmayanlar arasında təxminən iki il ayrı olan qadınların işlədilməsi arasında fərq var. Başqa sözlə, fındıq yemək yaşlı qadınların beyinləri ilə iki il daha gənc olduqları kimi fəaliyyət göstərə bilmədi.
Təcrübə
Bir neçə tədqiqat işi təkmilləşdirilmiş beyin sağlamlığı, bilişsel işləmə və qoz-fındıq arasında əlaqə yaratdı. Bu araşdırmaların əksəriyyəti, yuxarıda göstərilən araşdırmaya əsasən, Alzheimer xəstəliyinin inkişafından sonra da yaddaş və zehni qabiliyyətini artırmaq qabiliyyətinə malik olan qozlara yönəlmişdir.
Bu fikir maraqlıdır, lakin tədqiq olunmalı, test edilməli və insan tədqiqatlarında təkrarlanmalıdır.
Bununla yanaşı, qoz da ürək sağlamlığı və aşağı xolesterol səviyyələri kimi bir sıra digər sağlamlıq faydaları ilə əlaqələndirilmişdir, belə ki, bir ovuc tutmaq və qoz-fındıq!
Mənbələr:
İngilis Qidalanma Jurnalı. Cild 107 / Sayış 09 / May 2012, s. 1393-1401. Gənc yaşlılarda qoz istehlakının bilişsel performansa təsiri. http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?aid=8549174
Alzheimer xəstəliyinin jurnalı. 42 (2014) 1397-1405. Qozların Pəhriz Əlavəsi Alzheimer xəstəliyinin transjenik fare modelində yaddaş çatışmazlığı və təlim bacarıqlarını artırır. http://iospress.metapress.com/content/n644184610325684/fulltext.pdf
Alzheimer xəstəliyi Dergisi 29 (2012) 773-782. Aralıq dənizi dietində polifenol-zəngin yeməklər Yüksək ürək-damar riskində yaşlı mövzularda daha yaxşı bilişsel funksiyalarla əlaqələndirilir. http://iospress.metapress.com/content/w012188621153h61/fulltext.pdf
Qidalanma jurnalı. Brain Sağlamlığının Yaşla Mübarizə Edilməsində Qozun Rolü. 44: 561S-566S, 5 fevral 2014. http://jn.nutrition.org/content/144/4/561S.full.pdf?ijkey=GSAl.IzWFLPw.&keytype=ref&siteid=nutrition
Qidalanma jurnalı. Sentyabr 2009 vol. 139 no. 9 1813S-1817S. Üzüm suyu, giləmeyvə və qoz ağacı yaşlanma və davranışa təsir göstərir. http://jn.nutrition.org/content/139/9/1813S.long
Qidalanma, Sağlamlıq və Yaşlanma jurnalı. 2014 May; 18 (5): 496-502. Yaşlı qadınlarda kognitif funksiyaya bağlı olaraq uzun müddətli fındıq alınması. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24886736
Qidalanma Biyokimyası Jurnalı. 2013 May; 24 (5): 912-9. Qoz qidası, yaşlı sıçanlarda beyində poliubitinli zülalların və iltihabın yığılmasını azaldır. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22917841
Nutricion Hospitalaria. 2012 Nov-Dec; 27 (6): 2109-15. Sıçanda uzun müddətli badamların (Prunus amygdalus) alınmasından sonra nootropik və hipofagik təsirlər. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23588464